23 красавіка 80 гадоў з дня нараджэння Віктара Апанасавіча Казько
Віктар Апанасавіч Казько (1940) — пісьменнік, кінасцэнарыст. Член Саюза пісьменнікаў Беларусі з 1973 года.
Нарадзіўся 23 красавіка 1940 года ў горадзе Калінкавічы Гомельскай вобласці ў сям’і рабочага. У трохгадовым узросце Віктар Казько стаў сіратой. Бацькі і малодшая сястра загінулі ў гады Вялікай Айчыннай вайны. Яго пэўны час даглядала старая бабуля, якая пасля выгнання фашыстаў забрала хлапчука з лагера смерці ў Азарычах.
Нейкі час Віктар Казько быў беспрытульнікам, потым выхоўваўся ў Вільчанскім і Хойніцкім дзіцячых дамах на Палессі. Пасля заканчэння ў 1956 годзе васьмі класаў паехаў у Кузбас, дзе паступіў вучыцца ў горнапрамысловае вучылішча. Скончыў Кемераўскі індустрыяльны тэхнікум, працаваў у шахце, геолагаразведцы праходчыкам.
З 1962 года на журналісцкай рабоце — загадчык аддзела прамысловасці таштагольскай гарадской газеты «Красная Шория», карэспандэнт абласнога радыё, літсупрацоўнік абласной газеты «Комсомолец Кузбасса». Завочна скончыў маскоўскі Літаратурны інстытут імя А. М. Горкага (1970). У 1971 годзе пераехаў у Мінск. Працаваў у газетах «Чырвоная змена», «Советская Белоруссия», у часопісе «Нёман». У 1986-1988 гадах быў сакратаром Саюза пісьменнікаў Беларусі.
ТВОРЧАЯ БІЯГРАФІЯ
Друкуецца з 1963 года. Спачатку пісаў на рускай, затым на беларускай мове. Творы яго маюць аўтабіяграфічна-дакументальную аснову. Напісаны са шчодрым выкарыстаннем рэальных фактаў і таго, што было перажыта самім аўтарам. Аповесці «Високосный год» (1974), «Аповесць аб беспрытульным каханні» (1975), «Суд ў Слабадзе» (1978, адзначана Дзяржаўнай прэміяй Беларусі імя Я. Коласа ў 1982 годзе) паказваюць вайну, убачаную вачыма дзіцяці, знявечанае вайною маленства, выяўляюць вытокі чалавечай мужнасці. Галоўны герой аповесці «Суд ў Слабадзе» Колька Лецечка мае рэальны прататып — блізкі сябра В. Казько, шмат у чым падобны на Лецечку і часткова на самога аўтара той пары, калі ён быў беспрытульнікам і дзетдомаўцам.
Значную ўвагу пісьменнік надае экалагічным праблемам. Клопатамі аб прыродзе, роздумам пра адносіны чалавека да яе, да жыцця прасякнуты аповесці «Цвіце на Палессі груша» (1978), «Неруш» (1981), «Выратуй і памілуй нас, чорны бусел» (1991).
Прыкметнай падзеяй у беларускай літаратуры стаў раман Віктара Казько «Хроніка дзетдомаўскага саду» (1987), у якім аўтара хвалюе нашы карані, нашы вытокі, зямля, яе людзі і звяры, іх лёс і жыццё.
Галоўнай тэмай рамана «Бунт незапатрабаванага праху» (2000) — мастацкае даследванне драмы чалавечай душы на пераломе XX і XXI стагоддзяў.
Творы пісьменніка былі экранізаваны на кінастудыі «Беларусьфільм»: «Судны дзень», «Паводка», «Сад».